الزامات عمومی و حفاظت دربرابر حریق

الزامات عمومی و حفاظت دربرابر حریق

تأمین ایمنی در برابر آتش‌سوزی یک موضوع اساسی در هر ساختمان با هر گونه مصالح می باشد‌. توجه خاص به ایمنی در برابر آتش در الزامات و مقررات ساختمانی همه کشورهای توسعه‌ یافته دیده می‌شود. مقاومت در برابر آتش یک ساختمان پیچیده تر از آن است که بتوان آن را با معیار قابل اشتعال بودن یا نبودن مصالح آن ارزیابی کرد. در واقع خواص مقاومت در برابر آتش یک سیستم ساختمانی می بایست در مجموع و در کل ساختمان مورد بررسی قرار گیرد

بخش اول :الزامات عمومی

بررسی معیارهای حفظ انرژی

استفاده ازپوشش های دوجداره در پنجره ها و لایه ی عایق پشم سنگ درجداره های بیرونی و سقف سازه باعث استفاده از انرژی خورشید و اتلاف انرژی است.
در مناطق گرمسیر رنگ پوشش بیرونی روشن و در مناطق سردسیر این رنگ تیره انتخاب میشود.استفاده از مصالح بادوام و قابل بازیافت در سازه ازجمله معیارهای ساختمان های سبز و پایدار است.

حفاظت از ارزش های ایرانی –اسلامی

درراستای حفاظت از ارزش های ایرانی –اسلامی کارشناسان معماری این شرکت سعی بر رعایت اصول ریشه دار معماری ایرانی را دارند.
الف-استفاده از مصالح بومی و بکارگیری فن آوری داخلی
ب-پرهیز از بیهودگی به معنای دوری از افزوده های غیر ضروری در طرح
ج-رعایت مقیاس های انسانی بشکل مطلوب و براساس نیازهای او
د-درونگرایی که به مفهوم حفظ حریم های خصوصی و عمومی است.و بیش از اصول دیگر تاثیرات فرهنگ دینی را نمایان میکند.
ه-نیارش به معنای رعایت چارچوب معین ترسیمی و هندسی سازه و عناصراصلی نگهدارنده بنا است.
و-پیمون به مفهوم پیروی از نظام ابعادی معین بنحوی که تولید انبوه و حرفه ایی را ممکن سازد.

دسته بندی فضاها و تصرف ها

سازه های این شرکت بعنوان بنایی بکار میرود که درآن شخص یا خانواده ایی سکونت میکند.بدیهی است که این بنا بعنوان یک تصرف مسکونی اقامتی لحاظ میشود.
تصرف های مسکونی در ساختمان های کوتاه مرتبه و ویلایی در زیر گروه "م-4"قرار میگیرند.
از نظر دسته بندی کلی سازه ها در دسته ی ساختمان یک یا دو طبقه قرار میگیرند.و از نظر گروه بندی جزیی در زیرگروه 2"ساختمان های مجزا و منفصل"قرار میگیرند.

ارتفاع مجاز

حداکثر ارتفاع مجاز گروه های ساختمانی مطابق مبحث4 مقررات ملی تعیین شده است.در گروه های ساختمانی 1و2و3 در یک طبقه,در ساختمان های دارای زیر زمین با پنجره نورگیر از نما ,5.8مترودر ساختمان های فاقدآن 4.9متر میباشد.
با توجه به محدودیت های حمل و نقل جاده ایی این حداکثر ارتفاع برابر 3.5 متر برای سازه لحاظ می شود تا قابلیت حمل و بارگیری با هزینه معقول را داشته باشد.
درصورت ساخت بشیوه پانلی این ارتفاع قابل افزایش است.

الزامات فضای ورودی ساختمان

درصورت تعبیه تراس بعنوان فضای ورودی حداقل سطحی برابر2مترمربع برای آن در نظرگرفته میشود.حداقل ارتفاع مجاز کف تا زیر سقف در این فضا 2.4متر میباشد.

الزامات درب ورودی اصلی

درب مورد استفاده از نوع ضدسرقت با پهنای مفید حداقل 0.9متر و ارتفاع مفید حداقل2.05متر میباشد.درصورت استفاده از دو یا چند درب در مسیر ورود و خروج درب ها چرخش یکسان خواهند داشت.

الزامات و اندازه فضاهای اقامت

ازآنجایی که حداقل فضای مورد نیاز برای صرف غذا وپخت وپزواقامت 20مترمربع  است.حداقل ابعاد سازه برابر3.5 در 6 متر خواهد بود.حداقل ارتفاع برابر 2.4متر در تمام سطوح میباشد.عمق نورگیری در هراتاق یافضای اقامت یا فاصله مورد قبول برای     نورگیری با توجه به اینکه عرض هر مدول 3.5 متر است ,حداکثر برابر7مترخواهد شد.

الزامات واندازه فضاهای پخت

حداقل مساحت شامل سطوح زیر قفسه ها 5.5مترمربع وحداقل ابعاد آشپزخانه مابین دیوارهای اصلی1.8متر لحاظ میشود.در هر آشپزخانه سطحی برابر حداقل 2.75مترمربع برای فضای کار حفظ میشود.دیوارهای اطراف ظرفشویی و اجاق تا ارتفاع 1.5متری از کاشی و یا پانل روکش دار گچی مقاوم دربرابر آتش یا مصالح مشابه پوشش داده میشود.

الزامات و اندازه فضاهای بهداشتی

باتوجه به نحوه ی قرارگیری سازه در محل فضاهای بهداشتی بگونه ایی جانمایی و تعبیه میشود که بهیچ وجه در راستای قبله قرار نگیرد.
حداقل عرض ضلع کوچکتر سرویس بهداشتی برابر 1.1متر در نظرگرفته می شود.در سرویس های بهداشتی تهویه مطبوع بوسیله فن و بروش مصنوعی صورت میگیرد .در عین حال امکان تعبیه بازشو نیزوجود دارد.
در تمام ساختمان ها ودیوارهای دستشویی وتوالت تا ارتفاع حداقل 1.2متر و در حمام حداقل 2متر از کف با کاشی یا مصالح مشابه پوشیده میشود.

الزامات عمومی بام ها

دربام های مسطح در صورت وجود راه پله دسترسی برای ساکنین جانپناه تعبیه میشود.بام های مسطح دارای شیب 2درصد و کفشوی متصل به لوله کشی آب بام ,مستقل  از شبکه اصلی فاضلاب ساختمان هستند.در بام های شیبدار نیز میتوان لوله کشی بمنظور جمع آوری آب باران را اجرا کرد.

الزامات شومینه و دودکش ها

حداقل مساحت برای اتاق هایی که در آنها از شومینه استفاده می شود بیش از 12 متر مربع می باشد.مگر آنکه هوای مورد نیاز بروش دیگری تامین شود.شومینه بایستی بوسیله مصالح عایق بفاصله 3 متر از وسایل و مصالح سوختنی فاصله داشته باشد.

 

بخش دوم :حفاظت در برابر حریق

مقاومت در برابر آتش

بطور کلی مواد به سه دسته ی نسوز,دیر سوز ومواد سوختنی تقسیم میشوند.طبیعی است که مواد سلولوزی بدلیل تخلخل بیشتر هوای بیشتری در خود دارند و برای سوختن مساعد تر هستند.

روش های محافظت از ساختمان در زمان بروز حریق

به دو روش میتوان از ساختمان در برابر حریق حفاظت کرد.

الف-روش فعال محافظت از ساختمان
در این روش میتوان سیستم هایی تعبیه کرد مانند سیستم اسپرینکلر,که هنگام بروز حریق فعال شده و بطور خودکار اعلام حریق کنند یا نسبت به اطفا آن عمل کنند.

ب-روش غیر فعال محافظت از ساختمان
در این روش می توان از پوشش های ضد حریق استفاده کرد که روی سازه های مختلف قابل اجرا هستند.و با کمک این پوشش ها علاوه بر اینکه از تخریب ساختمان جلوگیری میشود,زمان بیشتری برای کمک رسانی فراهم  می آورد.
از جمله این روش ها بکار بردن بردهای مقاوم در برابر حریق میباشد.بردهای ضد حریق
به شکل پانل بوده و دارای انواع مختلفی هستند.از جمله صفحات گچی وپشم سنگ و صفحات سیمانی.
لازم بذکر است تنها در صورت تمایل سفارش دهنده علاوه بر محافظت غیر فعال از روش
دیگرمحافظت دربرابر حریق استفاده می شود.

صفحات گچی

براساس استاندارد ملی ایران به شماره14818 صفحات روکش دار گچی آزمایش میشوند.از جمله این آزمایش ها عبارتند ازکنترل ابعادی و رواداری,تعیین شکست در برابر نیروی خمش,تعیین خیز تحت بار,تعیین نیروی برشی,واکنش و مقاومت در برابرآتش, مقاومت حرارتی ,مقاومت در برابر ضربه, نفوذپذیزی بخار آب,بررسی خواص آکوستیکی,تعیین جذب آب سطحی و کامل برای صفحات روکش داربا میزان جذب آب کم,تعیین چسبندگی هسته در دمای بالا,تعیین سختی سطحی برای صفحات گچی با سختی سطحی بالا,اندازه گیری جرم مخصوص برای صفحات گچی با تراکم       کنترل شده,تعیین جرم پایه کاغذ.

صفحات سیمانی

برای ساخت این صفحات از خرده چوب, سیمان,آب استفاده میشود.این صفحات سبک بوده در برابر آتش,آب ,پوسیدگی,یخ بندان مقاومند.قابلیت رنگ خوردن ,چسب زدن ,میخ خوردن و پیچ زدن دارند.بنابراین در داخل و خارج از نما قابلیت نصب و استفاده دارند. استفاده از آزبست در تولید این صفحات مجاز نیست.ویژگی ورق های سیمانی الیاف دارباید مطابق استاندارد ملی ایران بشماره 7515باشد.

عایق های حرارتی

عمده عایق مصرفی در جداره های بیرونی و سقف عبارتند از پشم شیشه ,پشم سنگ,
پلی استایرن منبسط شده.
الف-پلی استایرن منبسط شده:بر اساس استاندارد ملی ایران شماره 11108در چهار گروه با کارکردمعمولی,کارکرد بالا,با کارکرد بسیار بالا و کارکردویژه تولید میشود.
طبق استاندارد های ملی ایران شماره های 11108 و8299فراوردهای پلی استایرن منبسط شده مصرفی درصنعت ساختمان باید از نظر واکنش در برابر آتش کند سوز باشند,که محصول تولید شده مطابق ای استاندارد ها در این سازه ها بعنوان عایق مورد استفاده قرار میگیرد.
ب-ویژگی های فراورده های  عایق های حرارتی برپایه پشم های معدنی ساخته شده در کارخانه با یا بدون روکش که در عایق کاری ساختمان مورد استفاده قرار میگیرند بایستی با الزامات استاندارد ملی ایران شماره8116 مطابقت داشته باشد.

تخته چوبی

در سطح چوب  هنگام سوختن لایه ایی ذغال با مقاومت حرارتی زیاد تولید میشود که مانع از نفوذ حرارت به داخل چوب میشود.در نتیجه با تداوم آتش ضخامت لایه ذغال  بیشتر شده و باعث افزایش زمان مقاومت چوب در برابر آتش می گردد.      بمنظور محافظت از رطوبت و حریق چوب بوسیله گچ برگ یا دیوار پوش پی وی سی کند سوز پوشش داده میشود.

پوشش پی وی سی

پی وی سی بعد از پلی اتیلن پرمصرف ترین ماده پلاستیکی  است.دیوار پوش های  مورد استفاده ,در صورتی که از گچ برگ استفاده نشود منطبق بر استاندارد ملی 1908 خواهند بود.لازم بذکر است از پوشش PVCمقاوم در برابر حریق و عدم اشتعال پذیری  در هنگام حریق استفاده میشود.

جمع بندی

با توجه به بند 3-1-3-23 وچون مقدار مصالح مصرفی محتویات  بارحریق بنا کمتر از 50 کیلوبر مترمربع خواهد بود.این سازه مدولار پیش ساخته در رده ی تصرف کم خطر ازدیدگاه محتویات داخل بنا قرارمیگیرد.لازم به یادآوری است وزن جداره پوششی بدنه و دال سقف کمتر از 50 کیلوگرم بر متر مربع می باشد.
همچنین از دیدگاه دیگر از آنجایی که محتویات بکار رفته در پوشش بنا در
مواقع حریق تمایلی به سوختن نداشته و خودبخود دچار حریق نمیشوند.سازه های پیش ساخته مورد نظر در ذیل بند 3-1-1-33 یعنی بناهای با خطرضعیف قرار میگیرد.
این بناها فاقد فضاهای فرعی حادثه ساز هستند.مطابق جدول 3-1-3-الف از انجایی که سازه مورد بحث یک بنای یک طبقه و مورد استفاده یک خانواده است,حداکثر طول  دسترس خروج محدودیتی ندارد .لازم بذکر است در تمام طول مسیر دسترس خروج هیچ پلکان یا شیب راه وجود ندارد.
درصورت استفاده از وسایل کنترل کننده ی حرکت درب مانند آرام بند یا نگهدارنده ی درب بلندی قدی درب بایستی بالای 195 سانتی متر باشد.سایر ضوابط  طبق مبحث3و بند3-1-4-2خواهد بود.
طبق بند3-1-10-2-4 چون ارتفاع بنا کمتر از23 متر است.بنابراین مجاز به استفاده ازیک درب هستیم. این بنا بعنوان یک خانه تک خانواری ذیل بند3-1-10-4قرارمیگیرد.
سایر ضوابط طبق مبحث 3 مقررات ملی خواهد بود.

 

.